Śmiertelność wśród chorych na cukrzycę – przegląd systematyczny
23.07.2021
L. Chen i wsp.
Omówienie artykułu: A systematic review of trends in all-cause mortality among people with diabetes. Diabetologia 2020; 63: 1718–1735
Wybrane treści dla pacjenta
-
Cukrzyca typu 1 o podłożu autoimmunologicznym
Jest to postać cukrzycy najczęściej występująca u dzieci i młodzieży, chociaż może się ujawniać także później. Ta późno ujawniająca się postać określana jest mianem cukrzycy typu LADA (latent autoimmune diabetes in adults; powoli rozwijająca się autoimmunologiczna cukrzyca dorosłych).
-
Choroby towarzyszące cukrzycy typu 1
Wśród chorób towarzyszących cukrzycy typu 1 należy zwrócić uwagę szczególnie na choroby o podłożu autoimmunologicznym, w tym na najczęściej występujące limfocytarne zapalenie tarczycy (do 20–40%) oraz chorobę trzewną – celiakię (do 10%).
-
Dieta cukrzycowa
Dieta jest bardzo istotnym elementem terapii cukrzycy. Warunkuje ona utrzymanie właściwego stężenia glukozy i tłuszczów (lipidów) we krwi oraz optymalne wartości ciśnienia tętniczego. Dobrze dobrana dieta zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań cukrzycy, jak również redukuje ryzyko chorób naczyniowych. Właściwy model żywienia odgrywa także ważną rolę w prewencji i leczeniu przewlekłych powikłań cukrzycy (mikroangiopatii, retinopatii i nefropatii cukrzycowej).
-
Neuropatia cukrzycowa
Przyczyną neuropatii cukrzycowej jest duże stężenie glukozy we krwi, w wyniku którego tworzą się tzw. końcowe produkty glikacji wywołujące zmiany w nerwach, takie jak zanik osłonek nerwów (demielinizacja) czy zmiany w samych włóknach nerwowych.
-
Cukrzyca typu 2
Cukrzyca typu 2 to najczęściej występujący na świecie typ cukrzycy. Wyróżnia się dwie przyczyny cukrzycy typu 2: jedna to upośledzenie wydzielania insuliny, na które wpływ mają różne czynniki genetyczne, druga to oporność na działanie insuliny (insulinooporność), której przyczyną mogą być zarówno czynniki genetyczne, jak i otyłość.
-
Cukrzycowa choroba nerek (CChN; dawniej nefropatia cukrzycowa)
Cukrzycowa choroba nerek (dawniej nefropatia cukrzycowa) to uszkodzenie nerek, dotyczące zarówno ich struktury, jak i funkcjonowania, które rozwija się w wyniku przewlekłej hiperglikemii, czyli zwiększonego stężenia glukozy we krwi. Cukrzycowa choroba nerek jest powikłaniem cukrzycy typu 1 i 2. W cukrzycowej chorobie nerek w moczu znajduje się nadmierna ilość białka – albuminy. Leczenie polega przede wszystkim na odpowiednim leczeniu cukrzycy, nadciśnienia tętniczego, dyslipidemii i otyłości, a także stosowaniu leków chroniących nerki, ograniczaniu w diecie białka i sodu.
-
Hiperglikemia poranna
Hiperglikemia poranna to wzrost stężenia glukozy we krwi rano (po obudzeniu) do wartości przekraczającej górną granicę zalecanego zakresu, który wynosi 70-110 mg/dl (3,9-6,1 mmol/l). Gdy stężenie glukozy wyniesie 250 mg/dl (13,9 mmol/l), mogą wystąpić objawy, takie jak bóle głowy, nudności i wymioty.
-
Stopa cukrzycowa
Stopa cukrzycowa należy do przewlekłych powikłań cukrzycy. Występuje zarówno u chorych na cukrzycę typu 1, jak i typu 2. Jest to owrzodzenie (płytkie albo głębokie przerwanie ciągłości skóry) zlokalizowane zwykle na części podeszwowej lub grzbietowej stopy.
-
Utrwalona cukrzyca noworodkowa
Utrwalona cukrzyca noworodkowa (permanent neonatal diabetes mellitus – PNDM) to typ cukrzycy, który ujawnia się zwykle w pierwszych miesiącach życia i trwa przez całe życie.
-
Cukrzyca typu 1 – LADA
Skrót LADA, od pełnej nazwy angielskiej latent autoimmune diabetes in adults, oznacza późno ujawniającą się cukrzycę typu 1 u dorosłych.